Siatka geograficzna – układ południków i równoleżników na globusie lub w myśli na kulę ziemską. Południk i równik ziemski tworzą układ, względem którego wyznacza się współrzędne geograficzne, ułatwia odczytywanie współrzędnych geograficznych.
Wyróżnia się trzy cechy siatki geograficznej:
- Południki i równoleżniki przecinają się pod kątem prostym (wiernokątna).
- Zachowuje powierzchnie zgodne z rzeczywistością (wiernopowierzchniowa).
- Zachowuje odległości między punktami zgodne z rzeczywistością (wiernoodległościowa).
W jej skład wchodzą : układ równoleżników i południków, bieguny, równik ziemski
Siatka kartograficzna – układ południków i równoleżników na mapie. Jest to obraz siatki geograficznej otrzymany na płaszczyźnie.
Rodzaje siatek
Siatka stożkowa - powstałe w wyniku rzutowania siatki geograficznej na pobocznice stożka stycznego wzdłuż jednego lub dwóch równoleżników. Służą do przedstawiania średniej szerokości geograficznej. Biorąc pod uwagę położenie powierzchni rzutowania względem Ziemi wyróżniamy odwzorowania: normalne, poprzeczne, ukośne.
siatka płaszczyznowa
Siatka jest jednym, ze sposobów odwzorowania. Tworzy układ równoleżników. Powstaje w wyniku rzutowania za pomocą wiązek światła na płaszczyznę. Punkt styczności płaszczyzny z kulą może być na:
biegunie (położenie naturalne), równiku (położenie poprzeczne), w dowolnym miejscu (położenie skośne).
Wśród siatek płaszczyznowych wyróżniamy:
centralną (ortodroma),gdy pęk wiązek światła wychodzi ze środka kuli;
stereograficzną ,gdy pęk wiązek światła wychodzi z przeciwległego bieguna;
ortograficzną gdy wiązki światła padają pod kątem prostym.]
Siatka walcowa - siatka kartograficzna skonstruowana przez flamandzkiego kartografa Merkatora w 1569 roku. Południki i równoleżniki są na niej liniami prostymi i przecinają się pod kątem prostym, tak jak na globusie.
Zastosowanie Zastosowanie w nawigacji morskiej, powietrznej, militarnej, strefy czasowe.
Siatka umowna (inaczej pseudoklasyczna) to siatka kartograficzna, która powstaje poprzez zmodyfikowanie siatki klasycznej odpowiednimi wzorami matematycznymi. Przykładami siatek umownych są siatki: siatka Merkatora, siatka Mollweidego czy siatka Kirhoffa. Zastosowanie Siatka umowna Mollweidego, wiernopowierzchniowa, stosowana do prezentacji zjawisk strefowych na Ziemi; służy do przedstawiania kontynentów, państw jako mniejszych krain geograficznych.
|
